sağlık

Psikanaliz Nedir ve Davranışı Açıklama Yöntemleri Nelerdir?

Psikanaliz nedir?



Psikanaliz Nedir? 

Kavramını inceleyebilmek adına İd dahilindeki duygu ve düşüncelere de odaklanmak gerekir. İd koordine edilmemiş gizli kalan, bastırılmış duygu ve düşünceler demektir.

Tüm tavırlarımızın saklı olan ve görünmeyen yüzüdür. Yani bu dağının görünmeyen kısmıdır. Davranışların altında yatan fakat farkına varmadığımız bilinçli yahut bilinç dışı hareketlerin temelidir. Bunu oluşturan rüyalar, yaşanmışlıklar, bilinç altına itilmiş hırslar, korkular, bütün keyfi
isteklerdir. Fakat istenmeyen oldukları için bazen toplumsal kriterler ile hep baskılanmıştır.

Amiyane tabirle bastırılan bütün duyguların meydana gelmediği içsel düşünce evrenidir. Hırslar arzular duygular hayaller bütün eylemlerin altındaki yerdir. O eylemleri hareket ettiren güçtür. Örneğin dondurma yeme isteğinin şiddetli yansıması.

Bir uyarıcı nedeniyle cinsel harekete neden olan düşünceler. Bizi istek duygusunun zirvesine çıkarıp elde edince de “bu muydu?” dediğimiz şeyler. Dışarıdan çok azı yansır. İşte bu saklı olan görünmeyene id deriz.

Ego Kavramı Ele Alındığında Psikanaliz Nedir?


Psikanaliz nedir? Kavramını ele alıp, egonun ne olduğuna hiç değinmemek yine yersiz olacaktır. Ego, insan davranışlarının görünen yüzüdür. Davranışlardaki hal ve hareketleri tepkilerinin yansıyan ölçülen görülen yönüdür.

Özelliği ise ego tarafından dayatılan süperego tarafından baskılanan şeydir. Kısaca komik olduğunu düşündüğünüz şeye gülme tepkisi vermektir. Gerçeğe uygun olarak önümüze konulan tutumlardır. Süperego kontrollü davranışlardır.

İd tarafından itilen süperego tarafından baskılanıp davranışa dönüşmüş şekildir. Örneğimizden yola çıkarsak dondurma yeme anıdır.


Freud- Psikanaliz


Süperego Davranışı Nedir?

“Psikanaliz Nedir” Kavramını incelediğimiz bu yayında, son alt dalımız olan “Süperego” da bu alanda önemli bir yere sahiptir. Süperego, ideal insan ve toplum biçimi ile şekillenmiş mükemmel olan zirvede yer alan duygu düşünce ve davranışlardır. İnsanların idealine yakın fakat ulaşması imkansız olan şeydir.

Ayırt edici yönü ise ego ile yansıyan davranışsal nedenlerin elenip sentezlenip toplum öğüdü gibi sunulan yerdir. İd ne kadar baskı kurup içsel durumları tetiklese de süperego onu kriterlere oturtur ve ego biçiminde dışarı yansır.

Ahlaki ve örfi kültürel yönü belirtir. Davranışları toplumsal düzene uyumlu hale getirir. Tüm davranışa dönüşecek duygu ve düşüncelerinin sorgulandığı eleştirilip kayda alınması sağlayan ruhsal mekanizmadır.

İnsanın yaşadığı yer ortam ile inanç sistemleri, eğitimleri gibi süreçlerle inşa edilir. Örneğimize bakarsak; dondurma yeme isteği ile başlayan zihni sorgu sürecidir. Yani anne-babanın dondurma yememize bakışı, hava sıcaklığı, hastalık ve yeme şeklinin çevresel olarak değerlendirilmesidir.

Bir çok etken ile oluşan zihni fırtınadır. Tüm yargıların davranış üzerindeki baskısı ile görünür şekilde ortaya çıkandır. Tabi bu süreç zihni bir düşünme olduğu için bazen milisaniye gibi kısa bir sürede gerçekleşir.

Peki süreçler ile ortaya çıkarılamayan tutumlar nasıl ortaya çıkarılır?  İşte bu sorunun cevabı çoğu insanın yapmaya çalıştığı şeydir. Hipnoz yaparak insanları anlamak geçmişini öğrenmek isteriz.

Pikanalizin ana unsurunu bu ilkeler oluşturur. İd, ego ve süperego ile kurguladığı insanın davranışının temellerini irdelemek için bu yola başvurulur. Tüm davranışlarını anlamlandırmak için değerlendirdiği varlığı geçmiş-hayal-rüya yönlerinden inceler.

Bu yaklaşımı ile dünya sinema, tiyatro ve edebiyat akımlarına yön verir. Hikayeden romana, şiirden masala bir çok türde insanı anlamanın amacı olmaya başlar. Gelişerek eserlerde sanatın ifade şekli olur. 


Freud’a göre; Her insan bir davranış şekli içindedir. Bu davranışın oluşumunda ve şekil almasında etkin bir neden vardır.

Bu nedenler kendi içerisinde zincir şekilde birbirine bağlıdır. Bu bağ davranışların mantıksal açıklamasını da verir. Yani anlamlandırır. Her iyi-kötü bütün davranışlar bir amaç içindir. Beyin-beden-kalp koordinasyonu ile dışarıya yansır. Bir şekilde görünür kılınır. İnsanın davranışlarını anlamak her zaman kolay olmaz.

Çünkü bilinç kapalı bir kutudur. Onu uçağın kara kutusuna benzetebiliriz. Anlamak için bazen hipnoz kullanmak gerekir. İnsan kendini bir şekilde ele verir. İşte bu yaklaşımla psikoloji tarihinde önemli yer edinmiş bir kuramdır. Freud insan davranışlarını anlam için kullandığı ana yapı psikoanaliz yöntemi bir çok bileşeni bir ara da taşır.

Histeri olarak adlandırılan ve hipnoz olarak bilinen yöntem temelde uyutma hayal kurma üzerine kuruludur. Bir çok neden ile bir çok insanın merak saldığı bu teknik bazı psikologlar tarafından halen uygulanmaktadır.


Konuk Yazar: MarcaTime / marcatime.com

Engin Çilekci

Keşfet, Öğren, Paylaş

İlgili Makaleler

6 Yorum

  1. Yazı genel olarak insan karakteri ile davranış arasındaki bağlantıyı anlatan psikolojik-psikanaliz üzerine kurulmuş. İd ego süperego hakkında aydınlatıcı bilgiler içeriyor. Bir de şu hipnoz yapmayı öğrensek tam olurdu… Bundan sonra yaptığım davranışlara dikkat edeceğim. İd mi süperego mu? Yönlendirdi. Güzel yazı elinize sağlık. Değerlendiriyorum ve id hep önde adı ve özgür olmak ile alakalı galiba.

  2. Psikanaliz, süperego gibi afaki bildiğim bazı kavramları derinlemesine inceleme fırsatı buldum, çok teşekkür ederim…

HürPost için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu